Vi khuẩn Clostridium botulinum là chất độc có thể ảnh hưởng đến tính mạng con người
Trong những ngày qua, vấn đề ngộ độc thực phẩm gây xôn xao dư luận trên các phương tiện thông tin đại chúng về các ca bệnh phải nhập viện với triệu chứng mệt mỏi, sụp mi mắt, khó nuốt, liệt cơ, khó thở... do sử dụng sản phẩm Pate Minh Chay của Công ty TNHH Hai Thành viên Lối sống mới (Đông Anh, Hà Nội).
Nguyên nhân dẫn đến các triệu chứng trên là do vi khuẩn Clostridium botulinum (sau đây gọi tắt là vi khuẩn) trong sản phẩm “Pate Minh Chay”.
Sản phẩm Pate Minh Chay (Ảnh sưu tầm trên Intenet)
Vi khuẩn Clostridium botulinum là gì?
Đây là một loại vi khuẩn có thể khiến con người bị liệt thần kinh dẫn tới tử vong. Có nhiều nguyên nhân nhiễm Clostridium botulinum nhưng thường gặp nhất là ngộ độc thực phẩm.
Vi khuẩn này phân bố khắp nơi trong đất, nước, phân động vật... Đặc biệt những nơi như đất vườn, nghĩa trang, nơi chăn nuôi gia súc, gia cầm; trong các loại rau quả...
Do vi khuẩn này có nhiều trong tự nhiên nên rất dễ nhiễm vào thực phẩm trong quá trình sản xuất, sơ chế, chế biến, vận chuyển và bảo quản. Đặc biệt chúng có khả năng lây nhiễm và phát triển mạnh trong các loại thực phẩm đóng hộp, xúc xích, lạp xườn, sữa bột, phomat...từ đó vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể thông qua đường ăn uống và sinh độc tố gây ngộ độc.
Triệu chứng thường gặp
Các triệu chứng ban đầu khi khởi phát bao gồm mệt mỏi, chóng mặt, chán ăn, tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa và các triệu chứng viêm dạ dày ruột khác, nhưng lượng độc tố ít thì triệu chứng sẽ biến mất trong vài giờ.
Độc tố của vi khuẩn tiếp tục xâm nhập vào các dây thần kinh sọ ngoại biên.
Biểu hiện rõ nhất là tổn thương liên quan đến mắt (nhìn mờ, nhìn đôi, sụp mí, giãn đồng tử, không phản xạ ánh sáng).
Biểu hiện các cơ hàm mặt (liệt mặt, rối loạn tiết nước bọt, khô miệng, khó nuốt, nói khó, nói khàn, rối loạn ngôn ngữ).
Nặng hơn nữa, các triệu chứng liên quan yếu và liệt các cơ từ thân trên xuống thân dưới. Đầu tiên là không nhấc đầu lên được. Sau đó không đứng hay ngồi dậy được. Nặng lên có biểu hiện liệt toàn thân, với trương lực cơ toàn thân giảm, tắc ruột cơ năng.
Giai đoạn cuối là khó thở, rối loạn nhịp thở, tử vong ở giai đoạn này từ 30 -60% do suy hô hấp.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân chủ yếu do nhiễm khuẩn từ thức ăn không đảm bảo an toàn thực phẩm như ăn phải thực phẩm có vi khuẩn thường là ở rau củ, quả, đồ ăn sẵn đóng gói thủ công, không được bảo quản đúng cách.
Phương pháp phòng ngừa hiệu quả
Hiện nay đã có thuốc antitoxin của độc tố botulinum (thuốc giải độc) nhưng không có trên thị trường thuốc trong nước mà phải nhập khẩu từ nước ngoài. Đặc biệt, thuốc này chỉ có tác dụng hiệu quả đối với bệnh nhân bị ngộ độc trong vòng 01 tuần, nên rất khó khăn trong công tác chữa trị. Do đó cần thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa sau:
Tuyên truyền, nâng cao các biện pháp an toàn thực phẩm trong sản xuất, sơ chế và chế biến, bảo quản thực phẩm.
Không sử dụng chất thải của người để bón cho cây trồng.
Phân chuồng khi sử dụng để bón cho cây trồng phải được ủ hoai mục.
Ăn chín, uống sôi để hạn chế nguồn vi khuẩn xâm nhập; không sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Không sử dụng thức ăn đóng hộp đã hết hạn sử dụng, có hiện tượng bị phồng, bao bì không còn nguyên vẹn.
Rửa tay sạch sau mỗi lần đi vệ sinh./.