Xã Trần Phú, huyện Na Rì là 01 trong 24 xã nằm trong kế hoạch lộ trình về đích nông thôn mới năm 2024. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay xã chỉ đạt được 09/19 tiêu chí, còn 10 tiêu chí chưa đạt. Trong đó có tiêu chí 17 về môi trường và an toàn thực phẩm.

Năm 2024, Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật và Quản lý chất lượng tỉnh Bắc Kạn được Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bắc Kạn giao nhiệm vụ xây dựng 01 mô hình thu gom, tái chế, sử dụng các loại chất thải theo nguyên lý tuần hoàn với mục tiêu giúp đỡ xã Trần Phú thực hiện hiệu quả tiêu chí về môi trường trong Bộ tiêu chí xã nông thôn mới.

      Mô hình thu gom, tái chế, sử dụng các loại chất thải theo nguyên lý tuần hoàn năm 2024 được triển khai tại 07 thôn trên địa bàn xã Trần Phú với 120 hộ tham gia. Mô hình tổ chức 04 lớp tập huấn về xử lý chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp nhằm tuyên truyền các quy định của nhà nước về bảo vệ môi trường, bảo vệ môi trường nông thôn trong xây dựng nông thôn mới, hướng dẫn kỹ thuật xử lý chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp thành phân bón hữu cơ.

Quang cảnh lớp tập huấn

Người dân thực hành ủ phân hữu cơ sử dụng chế phẩm vi sinh

         Với nguồn phế phụ phẩm nông nghiệp sẵn có tại địa phương như bã dong riềng từ các cơ sở chế biến miến dong, thân cây dong riềng, rơm rạ, vỏ trấu, mùn cưa… kết hợp với cùng các loại phân chuồng và chế phẩm vi sinh sau khi ủ sẽ tạo ra được sản phân bón hữu cơ. Quy trình kỹ thuật được giảng viên hướng dẫn thực hành trực tiếp nên nội dung dễ hiểu, dễ nắm bắt. 

Người dân thực hành ủ phân tại thôn Nà Tảng

Trên địa bàn xã, nhiều hộ dân đang thực hiện một số mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm như trồng cây dong riềng, cây khoai tây, cây dưa chuột….rất phù hợp sử dụng phân bón hữu cơ. Sản phẩm phân hữu cơ sau khi ủ được sử dụng giúp đất tơi xốp, bổ sung các vi sinh vật có lợi, tiêu diệt vi sinh vật có hại, hạn chế mầm bệnh, tăng cường sức đề kháng cho cây, đồng thời giúp chuyển hóa dinh dưỡng để cây trồng hấp thu dễ dàng hơn.

          Sau khi được tham gia lớp tập huấn về ủ phân hữu cơ các hộ tham gia được hỗ trợ mỗi hộ 02 gói chế phẩm vi sinh để thực hiện tại nhà.

Người dân được cấp phát chế phẩm vi sinh

Tại một số nơi người dân vẫn có thói quen vứt bao gói thuốc bảo vệ thực vật đã sử dụng bừa bãi trên đồng ruộng hoặc bờ mương, sông suối; một số hộ dân đã tự thu gom bao gói thuốc BVTV sau sử dụng để chôn, lấp hoặc đốt cùng rác thải sinh hoạt tại các lò đốt rác của thôn hoặc gia đình. Dư lượng thuốc BVTV còn sót lại trong vỏ chai, bao bì thuốc BVTV với hàm lượng độc tố cao chảy ra và ngấm vào đất, nguồn nước, không khí sẽ gây ảnh hưởng đến môi trường sống và sức khỏe con người.

Tại lớp tập huấn, Chi cục đã thực hiện lồng ghép việc tuyên truyền, hướng dẫn người dân tại xã Trần Phú thực hiện việc thu gom, xử lý vỏ bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đúng theo quy định. Bao gói thuốc BVTV sau sử dụng là chất thải nguy hại, phải được làm sạch và thu gom về các bể chứa và xử lý theo quy định tại Thông tư liên tịch số 05/2016/TTLT-BNNPTNT- BTNMT ngày 16/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và PTNT và Bộ Tài nguyên và Môi trường về hướng dẫn việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng;  Thông tư 02/2022/TT-BTNMT ngày 10/01/2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật bảo vệ môi trường; thực hiện lồng ghép kinh phí từ nguồn sự nghiệp bảo vệ môi trường và từ các nguồn xã hội hoá để xây dựng các bể chứa bao gói thuốc BVTV sau sử dụng góp phần thực hiện tiêu chí 17.7 (tỷ lệ bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng và chất thải rắn y tế được thu gom, xử lý đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường) trong Bộ tiêu chí xã nông thôn mới.

Trong thời gian tới, UBND xã Trần Phú cần tuyên truyền sâu rộng đến toàn thể người dân về những hiệu quả của mô hình mang lại để duy trì và nhân rộng trên địa bàn xã. Đồng thời vận động người dân áp dụng công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến, giảm sử dụng phân bón, thuốc BVTV có nguồn gốc vô cơ trong lĩnh vực trồng trọt; khuyến khích sử dụng phân bón, thuốc BVTV có nguồn gốc hữu cơ; phát triển các mô hình nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn, thân thiện môi trường, góp phần thực hiện các tiêu chí về nông thôn mới tại địa phương./.

Long Hồi.